Hoe proef je kaas?

Kaas proef je door te zien, voelen, ruiken en te proeven.

Zien

Door een kaas goed te bekijken en te bestuderen kun je vaak al snel zien om wat voor soort kaas het gaat. Hierdoor is al snel duidelijk met welke kaasfamilie je een link kan leggen (witschimmelkaas, geitenkaas/ schapenkaas, roodflorakaas, half harde/ harde kaas, blauwschimmelkaas of verse kaas). Door deze waarneming creëer je onbewust een smaak in je hoofd die jij bij de kaas vindt passen.

Voelen

Vervolgens neem je het stukje kaas in de hand en beoordeel je de kaas door te voelen, over het algemeen kun je aan de textuur van de kaas de leeftijd beoordelen. Wanneer je een zachte kaas in je hand hebt, betekend het vaak dat de kaas nog erg jong is. Als de kaas ouder wordt verliest de kaas vocht en wordt deze harder. Wanneer de kaas ouder wordt ontwikkeld deze door de rijping ook meer smaak.

Ruiken

Door aan de kaas te ruiken krijg je een nog beter beeld van hoe de kaas zou smaken, dit omdat geur en smaak met elkaar zijn verbonden. Probeer maar eens iets te proeven met je neus dicht geknepen, het is dan onmogelijk om smaken te herkennen. De geur van kaas wordt vaak geassocieerd met een stinkende lucht, dit wordt ook wel het karakter van de kaas genoemd. Deze geur ontstaat door de werking van de schimmels of bacteriën die op de kaas aanwezig zijn.

Proeven

Als laatst is het tijd om de kaas te proeven en een eindoordeel te geven, smaken kunnen over het algemeen iets van de geur afwijken. Zo zijn hele erge stinkkazen qua geur vaak nadrukkelijk aanwezig, terwijl deze tijdens het proeven een wat zachtere smaak kunnen hebben. Wanneer je kaas proeft laat dan rustig alle smaken los komen en slik de kaas niet in één keer door. Probeer de kaas al kauwend rustig door je mond te laten gaan om de smaken goed te kunnen beoordelen. Omschrijf de smaken die je proeft en beoordeel de kaas.

Hoe proef je wijn?

Om een wijn goed te kunnen beoordelen, maak je onderscheid in kleur, geur en smaak.

De kleur
Deze beoordeel je het best door je glas diagonaal te houden boven een wit oppervlak (wit tafelkleed) vervolgens bekijk je het wijnoppervlak en de rand van de wijn. De kleur van de wijn geeft een indruk van de leeftijd. Een geel groene witte wijn of een paars rode, rode wijn geeft aan dat het om een jonge wijn gaat.

De kleuren in wijn kun je als volgt onderscheiden:

Droge witte wijn
Geelgroen / Bleekgeel / Wit goudgeel / Strogeel
Zoete Bordeuax
Wit goudgeel / Strogeel / Strogoud / Brons geel / Ambergeel
Rosé
Frambozenrose / Kersenrose / Bleekroze / Zalmrose / Uienschil
Rode wijn
Paarsrood / Robijnrood / Granaatrood / Oranjerood / Amberrood

Witte wijn is op z’n best wanneer deze wit (citroen) goudgeel, strogeel, strogoud is.
Rode wijn is op z’n best wanneer deze robijnrood/ granaatrood is.

De Geur

Schenk een wijnglas tijdens het proeven niet voller dan ¼ van het glas, uit een normale fles wijn kun je ongeveer 10 a 15 proefglazen schenken. Het is belangrijk dat er voldoende zuurstof in een glas kan waardoor de aroma’s vrijkomen. Wals het glas, dit doe je door de voet vast te houden en op de tafel cirkels te draaien. Als je hier al ervaring mee hebt, kun je het glas in de hand houden. Door de beluchting zijn de geuren in de wijn duidelijker waarneembaar. Is dit niet het geval wals dan nog een keer iets harder. Ruik door je neus boven je glas te houden of schuin in het glas te steken voorzichtig aan de wijn, doe dit rustig om ervoor te zorgen dat je geuren goed kan waarnemen. Tijdens het ruiken aan de wijn kunnen er verschillende geuren naar boven komen, probeer deze geuren te omschrijven en te herkennen.

De Smaak

Neem een kleine slok van de wijn en laat de wijn door je mond rollen, om extra smaken los te krijgen in de wijn zal je zuurstof moeten toevoegen. Dit kan je doen door te slurpen of te kauwen. Met slurpen zuig je zuurstof door je mond naar binnen terwijl de wijn nog in de mond zit. Adem door je neus zodat de lucht circuleert en aroma’s vrijkomen. Kauwen op de wijn doe je door de wijn door je mond te laten rollen of te kauwen zoals je ook op een stuk vlees doet, dit is een makkelijkere manier dan de vorige en zorgt ervoor dat de smaken tot uitdrukking komen. Vervolgens spuug je de wijn uit, of je slikt deze door. Laat de smaken naar boven komen die je net hebt geproefd en noteer deze. Onthoud goed dat je alle smaken omschrijft die je proeft.

Hoe proef je kaas en wijn in combinatie?

Wanneer je kaas en wijn in combinatie proeft, laat je dan van te voren goed adviseren. Het is namelijk ontzettend zonde als de smaken niet bij elkaar passen.
Als je gaat proeven, proef dan eerst de kaas en de wijn afzonderlijk van elkaar. Je wilt namelijk eerst de smaken apart van elkaar beoordelen voordat je de combinatie beoordeeld. Begin met het proeven van de kaas zoals deze in de juiste volgorde beschreven staat. Neem vervolgens een stukje brood en een slokje water om het smaakpalet te neutraliseren, hierdoor wordt de smaak bij het proeven van de wijn niet beïnvloed. Wanneer je kaas proeft, proef je dit altijd afzonderlijk van het brood. Proef vervolgens de wijn zoals deze beschreven staat en beoordeel de wijn. Proef hierna de kaas en wijn in combinatie, neem eerst een stukje kaas in je mond en vervolgens een slokje wijn. Laat de smaken in elkaar overgaan en geniet van de smaak sensatie.

Wil je ontdekken wat uitgebalanceerde smaken met elkaar doen? Bestel dan een proeverijplank.